Maximale co-creatie bij ontwikkeling kindcentrum

Na jaren van meedenken, meepraten en meebeslissen is het dan eindelijk zover. Begin dit jaar konden leerlingen, leerkrachten, ouders en hun kinderen zien wat alle inspanningen van de afgelopen negen jaar hebben opgeleverd. Het resultaat mag er zijn. In Schooldomein verschenen eerder al artikelen over de droom (december 2021) en het proces (december 2023). Nu het gebouw is gerealiseerd kan gesproken worden over de realisatie.

Gert van Uffelen, ontwikkelaar en partner Zenzo Maatschappelijk Vastgoed, geeft uitleg over het proces: “Het project is aanbesteed via Rapid Circulair Contracting. Bij deze manier van aanbesteden worden de projectpartners gecontracteerd op basis van samenwerking zonder dat er een ontwerp met strakke specificaties ligt. Bekend waren de locatie, het budget en de ruimtebehoefte. Bouwbedrijf, architect en adviseur(s) en gebruikers dachten vanaf de visie-fase op gelijkwaardige wijze mee in de realisatie. Belangrijk uitgangspunt voor de gemeente waren de Duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Met workshops hebben we deze samen met alle betrokkenen concreet gemaakt.”

“In het project wilden we zoveel als mogelijk biobased materialen gebruiken”, vertelt Christiaan van den Essenburg, projectmanager en partner Zenzo Maatschappelijk Vastgoed. “Ook hebben we gekeken naar het toekomstscenario van materialen. Zo zijn de kanaalplaten herbruikbaar net zoals de HSB-elementen waaruit de gevel is opgebouwd. De constructie van het gebouw zelf is volledig demontabel, dit door het toepassen van doorkoppelsystemen. Er zijn geen gestorte elementen toegepast. Overal zijn bouten gebruikt. Om te voldoen aan de ambities van een flexibel en aanpasbaar gebouw vind je ook geen dragende binnenwanden in het gebouw. Dit maakt het mogelijk dat beide scholen de door hun gewenste indeling konden realiseren en deze in de toekomst toe kunnen aanpassen. Deze manier van bouwen en de toegepaste producten geven een 50% hogere Building Circularity Index-score dan bij een traditionele manier van bouwen (zie kader).”

Het nieuw gebouwde kindcentrum ligt in een dicht bebouwde buurt. Om voldoende ruimte voor avontuurlijk spelen en leren in buitenruimte over te houden is gekozen voor een compact gebouw over drie bouwlagen. Het kindcentrum huisvest 445 leerlingen van twee scholen en 64 kinderen in de kinderopvang. Door met de buitenruimte aan te sluiten op de nabijgelegen speeltuin komt het gebouw op alle niveaus in een groene setting te staan. Van begin af aan was het duidelijk dat beide scholen hun eigen identiteit wilden behouden. Brenda van de Vendel, schooldirecteur bij JUUL, vertelt: “In het ontwerp hebben beide scholen een duidelijk herkenbaar eigen onderwijsconcept. Daar waar school JUUL uitgaat van unitonderwijs, gaat de Patrimoniumschool uit van klassikaal onderwijs. In de uitwerking hebben we ook gekeken naar slim dubbel gebruik van ruimten. Zo zijn speellokaal, aula, buitenruimte en de teamkamer gedeeld. De gezamenlijke teamkamer zorgt in de praktijk voor meer verbinding en kennisuitwisseling bijvoorbeeld tussen de beide IB-ers van de scholen. Door op deze manier het samenwerken te stimuleren geef je al direct vorm aan inclusief onderwijs.”

Over het proces is Brenda duidelijk: “Het proces was enorm intensief. Het vroeg voor ons als schoolleiders veel meer tijd dan dat wij eigenlijk beschikbaar hadden. Deze tijd was daardoor niet meer beschikbaar voor onze kerntaak. Als voorbeeld noemt Brenda onderwerpen als circulair bouwen, aanbesteden en exploitatie maar ook keuzes op niveau van vloerafwerking of schuifwanden. “Dat zijn zaken waar je als schoolleider eigenlijk geen verstand van hebt. In het proces word je wel gevraagd hier een besluit in te nemen. Hier heeft Zenzo ons in gefaciliteerd.”

Door het intensieve traject konden wij als schoolleiders ook naar elkaar toegroeien. Brenda: “Hierdoor kon een gedeelde visie ontstaan. Gezamenlijk willen wij kinderen optimale ontwikkelkansen bieden. Ieder kind moet in zijn eigen wijk naar school kunnen. Omdat nu alles nieuw is, geef je de kinderen bij binnenkomst al een gevoel van trots mee. Voor kinderen waarvan zo’n 50% opgroeit in armoede betekent dit veel. Het gebouw faciliteert daarmee meer dan enkel onderwijs. Om op dit punt te komen is de afgelopen jaren veel tijd geïnvesteerd in contact met alle relevante maatschappelijke partners op het gebied van opvang, zorg en welzijn. Het netwerk dat daarmee is opgebouwd kunnen wij nu blijvend faciliteren vanuit één gedeeld gebouw. De oplevering vormt voor ons een nieuw startmoment. We kunnen nu gaan oogsten wat we de afgelopen jaren hebben gezaaid.”